Nog liever dan romans lees ik de aanbiedingsbrochures waarin uitgeverijen hun nieuwe koopwaar etaleren. Deze folders zijn bedoeld als reclame voor boekhandelaren, die op basis van de aanbieding hun inkoopbeleid kunnen bepalen, maar ik gebruik ze anders: ik blader erdoorheen alsof het een Bijenkorf-catalogus betreft en mail de uitgeverijen vervolgens welke artikelen zij mij gratis op mogen sturen. Daar staat doorgaans tegenover dat er in PC een recensie van de ontvangen romans moet verschijnen, al is het voor de promotie van het boek meestal beter als het daar niet meer van komt. Toch reageren PR-stagiairs braaf op mijn verzoeken, en sturen ze direct de volgende aanbieding mee, zodat ik in augustus aan het zwembad al kruisjes kan zetten in de najaarsbrochure.
Das Mag houdt niet van brochures. ‘Het draait bij uitgeverijen steeds meer om aanbiedingsfolders in plaats van om het boek’, aldus Toine Donk ten tijde van de oprichting in 2015. ‘Dat moet anders.’ Het idee dat die aanbiedingsfolders op hun beurt volledig om het boek draaien ging er bij Toine blijkbaar niet in. Das Mag kwam met een radicaal alternatief: geen aanbiedingsfolder. Het tweekoppig bestuur had besloten de titels los aan de boekhandel aan te bieden en en passant maar weer uit te halen naar de concurrenten: ‘Al die uitgeverijen blijven maar vasthouden aan drie keer per jaar een dikke aanbiedingsfolders voor alle boekhandels.’ Waarom zulke overzichten niet handig zouden zijn voor de boekhandel werd niet duidelijk, maar uit eigen onderzoek hadden Toine en Daniël geconcludeerd dat boekhandels al die reclameboeken spuugzat waren. Dat het Das Mag een hoop geld scheelde om niet drie keer per jaar zo’n folder in elkaar te moeten draaien was mooi meegenomen.
Inmiddels is het mei 2019 en heb ik de zomerbrochure van Das Mag voor mij. Hoewel boekhandelaren het hippe aanbiedingsbeleid van de uitgeverij inderdaad als lekker rustig hebben ervaren, kwamen de literaire cowboys van de Staalstraat er snel achter dat hun kantoor op deze manier als opslaghuis zou blijven fungeren. Daarom presenteerde de uitgeverij afgelopen jaar ‘met trots’ hun eerste aanbieding. Twitter werd woest, de Volkskrant publiceerde een artikel met de kop ‘Wat is er nog rebels aan uitgeverij Das Mag?’ (antwoord: niks). Jamal Ouariachi is ondertussen gestopt met tweeten en Das Mag heeft een jaar lang vrolijk de ene na de andere aanbieding de wereld in geslingerd.
Het leek erop dat Das Mag haar puberale wereldbeeld ontgroeid was, tot het PR-apparaat begin deze maand op de sociale media toch nog blijk gaf van een ernstig verstoorde hormoonhuishouding. ‘Onze zomeraanbieding, die hebben we nu klaar. Daarin kun je dus precies zien welke boeken er van ons in de zomer verschijnen.’ Lekker gewerkt jongens. Handig ook, zo’n folder! ‘Maar zo’n folder is stiekem best saai en maakt de afstand tussen de schrijver en de toekomstige lezer alleen maar groter.’ Daar gaan we weer. Zonder die folder komt het werk van de schrijver niet eens bij de lezer terecht, tenzij je alleen maar schrijvers als Thomas Rueb in je fonds hebt, die met tien pallets de straat op gaan om hun boek gratis aan het publiek uit te delen in ruil voor stemmen waarmee ze de NRC Boekenwedstrijd kunnen winnen. Maar wie daarnaast een gek met het ludieke pseudoniem Auteur 404 en een boek over anti-fame toelaat kan niet anders dan ook ouderwetse methoden inzetten.
Enter de aanbiedingsfolder. Waarom Das Mag zichzelf de grond in boort door te zeggen dat zo’n brochure saai is is mij een raadsel: aan die 16 pagina’s valt meestal meer lol te beleven dan alle vuistdikke debuutromans die Toine en Daniël tot nu toe de wereld in hebben geholpen. Neem alleen al de kop ‘Waarom wij dit boek uitgeven’ die veronderstelt dat de aartsluie synopsissen van soms twee zinnen lang de boekhandelaar niet over de streep gaan trekken. Onder dit kopje geeft Das Mag zichzelf 7×5 cm aan ruimte om eerlijk te vertellen hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen. Pagina 4: ‘Peter kan meer dan 280 tekens schrijven […] Door zijn online bekendheid zien wij Peter als rising star.’ Pagina 6: ‘Haar artikel riep heftige emoties op en ging viral. Voor ons een signaal dat dit onderwerp ontzettend leeft.’ Pagina 8: ‘Nooit eerder publiceerde Fen Verstappen ergens een woord proza. Toch geven we met blind vertrouwen haar debuut uit.’ Blijkbaar moet je ofwel een literaire twitterheld à la Toine, ofwel een onbekende nitwit als Daniël zijn om een plaats in de stal van Das Mag te veroveren.
Het is niet verrassend dat de promotieafdeling de aandacht van de aanbiedingen nog altijd probeert af te leiden, en nog minder verrassend met welk middel dat gebeurt: zoals de moderniteit vereist is er weer een podcast in het leven geroepen, ditmaal voor de boeken van de zomeraanbieding. Vier auteurs en een redacteur leggen in een interview zonder beeld uit waarom wij hun handel moeten aanschaffen.
‘Er staat een woordenlijst achterin met alle moeilijke woorden die in het boek worden gebruikt.’ ‘Nu mag ik dus een boek schrijven en dat vind ik wel leuk.’ ‘We lazen het en moesten er gelijk van huilen en ook een beetje van lachen.’ Das Mag, doe mij toch maar die najaarsbrochure.
TS