Weijts (Voor het juryverslag, neem je een abonnement)Het is weer Boekenweek en dus moest er weer van alles verzonnen worden rondom het thema. Dit jaar: Titaantjes- opgroeien in de letteren. CPNB bracht het boek Titaantjes waren we uit waarin schrijvers een brief aan hun jongere ik schreven. Hoogtepunt uit de bundel is zonder meer de brief van Christiaan Weijts. Of brief mag ik eigenlijk niet zeggen, want daarin schuilt nu juist het ondeugende aan zijn bijdrage. Weijts weigerde een brief aan zijn jongere ik te schrijven. Christiaan Weijts: een vrije geest die niet gehoorzaamt aan enig format bedacht door een stagiair van de CPNB.

‘Liever schrijft hij mij, niet omgekeerd, want de wijze heeft meer aan onschuld dan de onschuldige aan wijsheid,’ zo begint hij zijn brief ijzersterk. Direct is duidelijk dat we hier te maken hebben met een schrijver van niveau, een die de dingen kán en weet te duiden. Want inderdaad een wijze heeft meer aan onschuld dan een onschuldige aan wijsheid! Godverdomme, wat een verademing dat dat nu eindelijk eens is opgeschreven. Wat een intelligente man is die meneer Weijts! Je zou er bijna geil van worden.

Bertus Aafjes schreef ooit: ‘ook het genie wordt geplaagd door een vlo’. En zo is het met Christiaan Weijts; hij is ook gewoon maar een mens die af en toe geplaagd wordt door een vlo. En daarom zou iedereen hem moeten lezen. In een prachtige schets van zichzelf als kind beschrijft hij hoe hij ‘ s nachts in zijn eenpersoonsbedje eindeloos luistert naar ‘Bach of Haydn of Vivaldi of Mozart op zijn walkman-met-auto-reversefunctie.’ Hebben wij als kind niet allen in bedden gelegen luisterend naar Bach of Haydin of Vivaldi of Mozart? Met een zaklamp onder de deken stiekem lezend in Dante of Proust of Schopenhauer? Ondertussen smikkelend uit een pot kaviaar, voor moeder onder het bed verscholen, terwijl we waakten over onze My-First-Sony-walkmans-met-auto-reversefunctie? Welk een feest der herkenning voor alle lezers!

Verrukkelijk is ook de passage waarin Weijts terugblikt op zijn eerste versierpoging.

Wie ooit door Christiaan Weijts versierd is, weet dat de man het er vandaag de dag niet veel beter vanaf brengt. Maar ieder zijn kwaliteiten. En gelukkig maar want anders had meneer Weijts zijn schitterende roman over stalking niet kunnen schrijven.

Nee, dat is juist het mooie aan Christiaan Weijts: hij gebruikt zijn zwaktes om er zijn kracht van te maken. Of zoals hij het zelf zegt, want waarom het zelf proberen op te schrijven als de meester het zelf zo scherp verwoordt: ‘dat het tot de mogelijkheden van zijn bestaan behoort om een gebied waarop hij wél heerst in te zetten op dat waar hij het onderspit delft.’ Wat een wijze man. Persvoorlichters van de CPNB als Maud Aarsen mogen

de handen dicht knijpen met een schrijver als Christiaan Weijts. Want juist door zijn bijdrage is hun boek een uniek document geworden dat in geen boekenkast zou mogen ontbreken. Wachten is het nu op de luisterboekuitgave op cassetteband, zodat we die ’s nachts kunnen afspelen op onze walkman-met-auto-reversefunctie.

Fanny van de Reijt

Archief