Laatst zat ik op het toilet van iemand die ik goed kende. Aan zijn muur hing een verjaardagskalender, en daarnaast, aan een touwtje, een briefje met allerlei spreuken. Het waren simpele spreuken, in alle betekenissen van het begrip ‘simpel’, maar dan vooral de negatieve. Mijn gastheer had een dochtertje van een jaar of zes en heel even dacht ik dat het uitspraken van haar waren. Vervolgens concludeerde ik: ah nee, het is een parodie op spiritualiteit zoals die in bladen als Hapinezz wordt uitgevent. Ik las verder en toen pas zag dat het allemaal uitspraken waren van dezelfde man. De Dalai Lama.
Jazeker, het is gênant dat onze premier de Dalai Lama niet durft te ontvangen en die van onder meer Denemarken wel. Die stond ook achter zijn cartoonisten. Bij ons worden die opgepakt. Maar minstens zo gênant is het algehele gedweep met de Dalai Lama. Tibet is het nieuwe Zuid-Afrika: het is het goede doel zonder risico. Plak een sticker voor een vrij Tibet op je fiets of prik een button op je jas (made in China) en je hebt het statement van goedheid van de vrijblijvende soort. Goedheid van het type dat je in de subsidieaanvraag “bewustwording” noemt.
Icoon van al dat sereen gedoe is de Dalai Lama, de nieuwe Nelson Mandela, maar dan met bril. Of eigenlijk: de nieuwe Yoda, maar dan geel in plaats van groen. Want ongelooflijk, wat wordt er een hoeveelheid gaven aan hem toegeschreven, door al die dwepers die vorige week de Rai vulden om hem te zien spreken. Wie vroeger naar Tiel ging voor een healing werd voor gek versleten. Wie nu naar de Rai reist, geldt als geëngageerd. Wonderlijk.
Want laten we wel lezen, er deugt vooral veel niét aan de Dalai Lama. Op de eerste plaats kan hij niet schrijven. Blader eens door zo’n Kunst van het Geluk of Open Je Hart en je lacht je rot. En dat ligt echt niet alleen aan de vertaling. Op de tweede plaats is hij apert onbescheiden. Dat mag, maar alleen bij mensen voor wie het eerste bezwaar niet op gaat. Op de derde plaats was hij aanvankelijk gecharmeerd van Mao. Dat waren wel weer mensen, maar die worden, op Jan Marijnissen na, dan ook niet verafgood door hun aanhang.
Op de vierde plaats heeft hij ronduit achterlijke opvattingen over homoseksualiteit en wetenschap. Zijn westerse volgeling zouden het namelijk bijna vergeten: het is net een religie, dat boeddhisme. Op de vijfde plaats is het een lafaard: hij vluchtte naar India. En liet zich daarbij ook nog (opnieuw) helpen door de CIA. Anders was hij vermoord door de Chinezen, zeggen zijn fans dan. Tja, je hebt iets over voor je idealen, of niet. Bovendien: hij gelooft toch in reïncarnatie?
Op de zesde plaats is hij een hoer: hij dook op in nota bene een reclamespot. Dat vond ik zelf overigens nog wel hilarisch, omdat het zijn aanhang onaangenaam confronteerde met de menselijkheid van hun idool. Freek de Jonge schreef een tijd geleden in de Volkskrant een stuk over de Dalai Lama, waarin hij er op wees dat die immer glimlachende dwerg niet de heilige is waar Richard Gere hem voor houdt. Reacties op De Jonges stuk: geen.
Omdat Freek de Jonge zich keert tegen iédere komiek die meer publiek trekt dan hij? Vast. Maar ook omdat dat wel het laatste is waar Dalai Lama-fans op zitten te wachten: de nuchterheid van feiten.